Normal Doğum ve Sezaryen

Hamilelik sürecinin sonuna yaklaşmış anne adaylarının cevap aradıkları en önemli soru doğumun nasıl gerçekleşecek olmasıdır.Bu konuda anne adaylarını aydınlatmak ve yardımcı olmak için normal doğum ve sezaryen hakkında bilgi aktarmak istiyorum.

NORMAL DOĞUM

Doğum, çoğu kadının komplikasyonsuz yaşayacağı normal fizyolojik bir durum dur.Fakat bazen anne ve bebeğe ait beklenmedik ve hızlı bir şekilde komplikasyon gelişebilir.Bu nedenle hem anne,hem yakınlarının kendilerini rahat hissetmesi sağlanmalı ve aynı zamanda aniden gelişebilecek komplikasyonlar açısından anne ve bebeğin güvende olduğundan emin olunmalıdır.

Normal doğum 4 evrede gerçekleşir.

1.Evre: Rahim kasılmalarının düzenli,periyodik ve ritmik olarak başladığı evre dir.Her geçen saat kasılmaların şiddeti ve sıklığı artar.Rahim kasılmalarını hasta kasık ağrısı,bel ağrısı veya karın ağrısı şeklinde alıgılayabilir.Rahim kasılmalarının sonucu rahim ağzı yumuşayıp açılmaya başlar.Yumuşama ve açıklık tam olduğu zaman 1. evre tamamlanmış olur.(bu evrenin sonunda rahim ağzı 10 cm kadar açılmıştır) Bu evre’nin süresi ilk doğumunu yapan kişilerde ortalama 10 ila 12 saat,ikinci ve sonraki doğumlarda ise yaklaşık 7ile 9 saat arasıdır.Bu evrede sancıların sırasında su kesesi kendiliğinden açılabilir veya doğum uzmanın uygun gördüğü sırada doktor tarafında açılabilir. İlk doğumu olan kişilerde bu evrenin başında bebeğin başı doğum kanalına yerleşmiştir.İkinci ve sonraki doğumu olan kişilerde ise bu evrenin sonuna kadar herhangi bir zamanda bebeğin başı doğum kanalına yerleşebilir.

2.Evre: Rahim ağzının tamamen açılmasıyla bu evre başlar.Bu evrede anne ıkındırılır.Ikın- mayla birlikte bebek doğum kanalında ilerlemeye başlar.Ikınmayla ve bebeğin başının ilerlemesiyle anne’de tuvalet yapma hissi olur.Bu evrede rahim kasılmaları 1-1.5 dk sürer. Dinlenme’de 1 dk’adan azdır.2. evrenin süresi ilk doğumda 50 dk,ikinci ve sonraki doğumlarda ise 20 dk civarındadır.Bebeğin doğmasıyla 2.evre sonlanır.

3.Evre: Bebeğin doğumundan hemen sonra başlayan devredir.5 dk içinde annede tekrar rahim kasılmasıyla birilikte karın ağrısı başlar.Bu kasılmayla birlikte plasenta ve kordon (bebeğin eşi) rahimden ayrılarak doğar.Eğer 1 saat içinde plasenta kendiliğinden ayrılmazsa doğum uzmanın müdahelesiyle plasenta çıkartılıp rahim içi temizlenir.Plasenta’nın ayrılmasıyla 3.evre tamamlanmış olur.

4.evre: 3.evreden sonraki 1 saat’lık bir süredir.Bu süre içinde eğer doktor tarafından epizyotomi(doğum kesisi) yapıldıysa dikiş ile epizyo bölgesi dikilir.ve hasta dinlenme odasına alınır.4.evre rahimin kendisini toplaması ve doğum sonrası kanamanın azalması açısından önemli olup mutlaka hasta yakından takip edilmelidir.

UNUTULMAMASI GEREKEN HUSUSLAR

-Normal doğum kararı hekim ve anne adayı ile birlikte verilir.Şöyleki doğum uzmanı anne ve bebeğin sağlığı açısından normal doğumun sakıncalı olmadığından emin olmalıdır.Anne adayı ise psikolojik ve fiziksel olarak kendinin normal doğum yapabileceğine inanmalıdır. Şayet hekim normal doğumu anne veya bebeğin sağlığı açısından sakıncalı buluyorsa veya anne adayı kendini normal doğum yapmaya hazır hissetmiyorsa normal doğum için ısrarlı olunmamalı,çünkü her şeyden önemlisi anne ve bebeğin sağlıklı bir şeklide eve gitmeleridir.

-Normal doğum yazının başında belirttiğim gibi sürprizlerle dolu bir süreçtir.Normal doğum diye karar verildiğinde bile aniden sakıncalı durumlarla karşılaşılabilir.ve hekim mecburen süreci yarıda kesip hastayı sezaryene alabilir.(örneğin bebeğin kalp atışlarının bozulması veya doğum sürecinin yukarda belirttiğimiz sürelerde ilerlemeyip sürenin uzaması gibi)

SEZARYEN

Tıbben normal doğumun bebek ve anne sağlığı açısından sakıncalı olan durumlar bebeğe ve anne’ye ait nedenler diye iki ana başlık halinde şöyle sıralanabilir.

BEBEĞE AİT NEDENLER

• 1- Bebek doğum kanalına yerleşemiyorsa:
  – İri bebek
  – Bebek ve annenin doğum kanalı arasında uyumsuzluk olabilir.
  – Bebeğin önde gelen kısmı(başı) uygun pozisyonda değildir (Yüz geliş, burun gelişi, v.s.)
• 2- Makat gelişi (bebek başı ile değilde ters geliyorsa)
• 3- İkiz, üçüz gebelikler
• 4- Bebekte gelişim geriliği varsa
• 5- Amnios mayi (bebeğin suyu) azaldıysa
• 6- Bebeğin kalp atışlarında bozukluk varsa
• 7- Plasenta (bebeğin eşi) doğum kanalını kapatıyorsa

ANNE’YE AİT NEDENLER

• 1- Daha önce sezaryen ile doğum yapanlar
• 2- Vajinoplasti geçirenler (vajen daraltma operasyonu)
• 3- Annenin kalça yapısı normal doğum yapamıyacak kadar dar olanlar, anne boyu 150cm’den kısa olanlar
• 4- Yüksek tansiyonu olan kişiler (gebelik sırasında)
• 5- İlk doğumda 35 yaş ve üzeri olanlar
• 6- Tüp bebek tedavisiyle hamile kalanlar
• 7- Ikınmanın anne sağlığına zararlı olduğu durumlar (bel fıtığı, kasık fıtığı, göz rahatsızlıkları, ortopedik hastalıklar)
• 8- Annenin vajeninde bebeğe zarar verecek mikropların bulunması (Herpes,Condilöma,v.s.)
• 9- Anne psikolojik veya zihinsel olarak normal doğumu tolore edemiyorsa

SEZARYEN OPERASYONU:

Planlanmış sezaryen’in en uygun yapılacağı zaman hamileliğin 38-39. haftasıdır.Düzenli gebe takibi yapılmış bayanların doktor tarafından bu haftanın tesbit edilmesi oldukça kolay ve nettir.Ameliyat kararının verildiği bir gece öncesi hasta saat 24’ten Sonra hiçbir şey yiyip içmemeli,operasyondan 2 saat öncesi hastanede yatışı yapıldıktan sonra Ameliyat ön hazırlığı başlanır.(Gerekli tetkikler için kan alınıp damar yolu açılarak serum tak- ılır .Anne adayı ameliyathaneye alınarak ameliyat haz- ırlığı devam eder.Sonda takılarak ,hekim’in kararı ve hastanın isteği üzerine genel anestezi veya Epidural anestezi (belden uyuşturarak) uygulanır.İdrar torbasına sonda takılmasının ned- eni ameliyat sırasında mesane olası hasardan korunmuş olur ayrıca ameliyat sonrası hasta idrarını yapmak için yataktan kalkmasına gerek kalmaz.Hastaya anestezi uygulandıktan son- ra karnın alt, kasığın üst kısmına 8-9 cm’lık kesi ile batına girilir.Rahimin alt kısmına 1 cm’lık kesi yapılarak elle genişletilir.Bebek doğum uzmanı tarafından rahimden çıkartılarak doğurtulur.Bebeğin göbek bağı kesilerek bebek, çocuk hemşiresi ve çocuk doktoruna teslim edilir.Plasenta ve ekleri elle çıkarılır.Rahim dikildikten sonra ,kanama kontrolu ve batın temizliği yapılır.Batın katları anatomiye uygun olarak kapatıldıktan sonra işleme son verilir. Cilt estetik dikiş ile dikilir.Daha sonra dikiş alınmasına gerek yoktur. Anne odasına alınır.Yaklaşık yarım saat içinde anne tamamen kendine gelip bebeğini emzirmye başlar.Ameliyattan sonraki 6-8 saat hasta yakndan izlenir.Tansiyon nabız ateş takibi,rahimin toplu olup olmadığı kanamanın miktarı ve hastanın ağrısı olup olmadığı izlenir. 6-8 saat sonra idrar çıkışı yeterli ise ve annenin hayatı bulguları normal ise sonda ve serum çıkartılarak hasta mobilize edilir.(Anne ayağa kaldırılıp odada yürümesi sağlanır.)Anne ağızdan sıvı almaya başlar.Ağızdan sıvı almak ve hareket etmek hastanın barsaklarının hareket etmesi ve annenin gazını çıkarmasına yardımcı olur.Anne gazını çıkardıktan sonra normal gıda ile beslenmeye başlar.Ameliyattan sonraki gün(24 saat sonra) dikişin pansumanı yapılır.Anne gazını çıkartıp muayene bulguları normal ise bebekle birlikte eve şifa ile taburcu edilir.

NORMAL DOĞUM İLE SEZARYEN’İN KARŞILAŞTIRILMASI

1-Normal doğum yapan bayanlarda doğumdan sonra 1-2 gün gibi kısa bir sürede iyileşip kendi ihtiyaçlarını giderebilecek şekilde ayaklanabilir.Sezaryenden sonra bu süre 5-6 güne kadar uzayabilir.

2-Normal doğum anne açısından daha az riskli bebek açısından daha risklidir.Sezaryende tam tersi anne için daha fazla risk söz konusuyken bebek açısından risk çok azdır.

3-Normal doğumda derin vajen yırtıkları,doğumdan sonra mesane ve rahim sarkması gibi sıkıntılar olabilir.Bu olay tamamen anne vücudunun bağ dokusunu kalitesine bağlı olup daha önceden öngörülemez.Örneğin 3 normal doğum yapmış bir bayanda rahim ve mesane sarkm- ası olmazken başka bir bayanda ilk doğumdan sonra bile bu durumla karşılaşabilinir.

4- Bugün için sezaryenden sonra normal doğum yapmak güvenilir olmayıp sezaryenle doğum yapan bayanların bir sonraki doğumlarıda sezaryenle olmalı böylece doğum sayısı 3 en fazla 4 kere ile kısıtlanmaktadır.

OP. DR. MÜJDE KOYUNCU’DAN SON SÖZ

Normal doğum anne ve bebek için riskli değilse, her zaman için normal doğum tercih edilmelidir. Günümüzün teknolojisinde, Epiduarl anestezi ile sancısız doğumu, tüm anne adaylarına tavsiye ederim. Her şeye rağmen normal doğumu? Sezaryenmi? Bu soruyu öncelikle hekiminize sonrada kendinize sorun. Tüm anne adaylarına ömür boyu mutlulukla anımsıyacakları sağlıklı problemsiz doğumlar dileğiyle……

Eğer normal doğum ve sezaryen konusunda merak ettiklerinizi öğrenmek ve ayrıntılı bilgi almak isterseniz 0(312) 440 76 75– 0536 064 7044 numaralı telefonlardan bize ulaşabilirsiniz.